Travmatik bir olay ile karşılaşmayı takiben başlayan, 3 gün-1 ay süre ile devam eden, söz konusu olayı sürekli yeniden yaşama, biliş ve duygu durumda olumsuz değişiklikler, travmaya eşlik eden uyaranlardan sürekli kaçınma ve eşlik eden artmış uyarılmışlık belirtileri ile kendini gösteren bir rahatsızlıktır.
Travmatikolaylar; bireyde aşırı bir korku, çaresizlik veya dehşete düşme hissi yaşatan, çoğunlukla olağan dışı ve beklenmedik durumlar olup bireyin;
kendisinin ölüm veya yaralanma tehlikesinin bulunduğu ya da cinsel saldırıya uğradığı,
bir yakınının ölüm veya yaralanma tehlikesinin bulunduğu ya da cinsel saldırıya uğradığı,
ölüm veya yaralanma tehlikesi bulunan ya da cinsel saldırıya uğrayan biri veya birilerine tanıklık ettiği,
Travmatik olayların sevimsiz detayları ile yineleyici/aşırı bir düzeyde karşı karşıya kaldığı olaylardır. Örnekleri arasında; doğal afetleri (deprem, sel, yangın), insan eliyle yapılan travmaları (savaş, işkence, tecavüz), kazaları (iş, trafik), beklenmedik ölümleri, ölümcül hastalıklara yakalanmayı sayabiliriz.
Yeniden yaşama;
- Kişinin, istemsiz olarak olayla ilgili sıkıntı veren anıları hatırlaması, düşünmesi,
- Travmatik olay ile ilgili sık sık rüyalar görme,
- Travmatik olay sanki tekrar oluyormuş gibi hissetme, davranma,
- Travmatik olayı çağrıştıran iç veya dış uyaranlar ile karşılaşınca yoğun bir biçimde sıkıntı duyma,
- Travmatik olayı çağrıştıran iç veya dış uyaranlar ile karşılaşınca fizyolojik tepki gösterme olarak tanımlanabilir.
Kaçınma, biliş ve duygudurumda olumsuz değişiklikler;
- Travmaya eşlik etmiş olan duygu, düşünce ya da konuşmalardan uzak durma,
- Travma ile ilgili anıları canlandıran kişiler, yerler ya da etkinliklerden uzak durma,
- Travmanın önemli bir bölümünü anımsayamama,
- Önemli etkinliklere karşı ilginin azalması,
- İnsanlardan uzaklaşma veya insanlara yabancılaştığını hissetme,
- Bir geleceği kalmadığı duygusunu yaşama olarak tanımlanabilir.
Artmış uyarılmışlık belirtileri ise;
- Uyku sorunları,
- Öfke patlamaları, kızgın davranışlar,
- Konsantrasyon zorluğu,
- Her an tetikte olma,
- Abartılı irkilme tepkisi gösterme şeklinde sıralanabilir.